Bạn đang choáng ngợp với vô vàn chuẩn wifi hiện nay? 802.11ac, 802.11ax, Wifi 6, Wifi 7... Liệu bạn đã hiểu rõ và chọn được chuẩn phù hợp cho nhu cầu của mình? Bài viết này FPT Telecom sẽ cung cấp các thông tin hữu ích về các chuẩn Wifi hiện nay 

1. WiFi 802.11 chuẩn a/b/g/n/ac là gì?

WiFi 802.11 chuẩn a/b/g/n/ac là tập hợp các chuẩn mực do tổ chức IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) tạo ra nhằm đặc tả thông số kỹ thuật cho mạng không dây. 

Các chuẩn hoạt động trên dải băng tần 5 GHz và tốc độ tối đa lên tới 1730 Mbps, WiFi 802.11 chuẩn a/b/g/n/ac giúp người dùng trải nghiệm tốc độ truy cập internet ở mức cao nhất.

2. Có những chuẩn Wifi nào hiện nay?

Chuẩn WiFi đầu tiên 802.11

Năm 1997, IEEE hay The Institute of Electrical and Electronics Engineers (Viện Kỹ sư Điện và Điện tử) đã giới thiệu chuẩn WiFi đầu tiên cho mạng WLAN. 

Tuy nhiên, chuẩn 802.11 chỉ hỗ trợ băng tần mạng tối đa lên đến 2Mbps - Tương đối chậm không đáp ứng được hầu hết các ứng dụng. Vì vậy, các sản phẩm được sản xuất dựa trên chuẩn 802.11 ngày càng ít được sản xuất và dừng hẳn.

Chuẩn WiFi 802.11b (Wifi 1)

Trong tháng 7 năm 1999, IEEE đã thực hiện việc cập nhật chuẩn 802.11 ban đầu để ra đời chuẩn WiFi 802.11b, được biết đến như WiFi 1. Tốc độ truyền dữ liệu của nó lên đến 11Mbps, tương đương với các kết nối Ethernet truyền thống tại thời điểm đó.

Tuy nhiên, chuẩn 802.11b lại sử dụng tần số tín hiệu không được kiểm soát là 2,4 GHz, điều này khiến cho nó dễ bị ảnh hưởng bởi nhiễu từ các thiết bị khác trong phạm vi tần số tương tự. Mặc dù vậy, điểm mạnh của 802.11b nằm ở việc giá thành rẻ và khả năng phủ sóng tín hiệu tốt. Điểm yếu duy nhất của chuẩn này chính là khả năng bị ảnh hưởng bởi các thiết bị gia dụng khác tạo ra nhiễu.

Chuẩn WiFi 802.11a (WiFi 2)

Cùng với sự ra đời của chuẩn WiFi 802.11b, IEEE đã tiến hành phát triển một bản nâng cấp thứ hai cho chuẩn 802.11, được đặt tên là chuẩn WiFi 802.11a, hay còn gọi là WiFi 2. Với khả năng hỗ trợ băng thông lên đến 54 Mbps và sử dụng phổ tần số ở mức quanh 5GHz, 802.11a mang lại một lựa chọn mới cho người dùng.

Mặc dù tần số của 802.11a cao hơn nhiều so với chuẩn 802.11b, nhưng phạm vi phủ sóng của nó lại hẹp hơn và khó xuyên qua các vật cản hơn. Với giá thành cao hơn, chuẩn 802.11a thường được ưa chuộng hơn trong các mạng doanh nghiệp, trong khi chuẩn 802.11b thích hợp hơn cho các hộ gia đình.

Chuẩn WiFi 802.11g (WiFi 3)

Chuẩn WiFi 802.11g, được biết đến với tên gọi WiFi 3, đã được giới thiệu vào giai đoạn năm 2002 và 2003, là một bước tiến mới đáng chú ý trên thị trường mạng không dây. 802.11g đánh dấu sự kết hợp của các ưu điểm từ chuẩn 802.11a và 802.11b.

Với khả năng hỗ trợ băng thông lên đến 54 Mbps và phạm vi rộng sử dụng tần số 2.4 GHz, 802.11g có thể tương thích với các chuẩn trước đó như 802.11b, giúp các thiết bị truy cập 802.11g hoạt động tương thích với adapter mạng không dây 802.11b và ngược lại.

Điểm mạnh của 802.11g nằm ở tốc độ truyền dữ liệu nhanh, phạm vi tín hiệu mạnh mẽ và ít bị ảnh hưởng từ nhiễu. Tuy nhiên, điều này đi kèm với giá thành cao hơn so với 802.11b và vẫn tồn tại vấn đề nhiễu từ các thiết bị gia dụng, là một điểm trừ chưa được giải quyết hoàn toàn.

Chuẩn WiFi 802.11n (WiFi 4)

Chuẩn WiFi 802.11n, còn được biết đến là WiFi 4, được phát triển với mục tiêu cải thiện hiệu suất so với chuẩn 802.11g thông qua việc sử dụng nhiều tín hiệu không dây và công nghệ anten MIMO (Multiple Input, Multiple Output). Công nghệ MIMO giúp cải thiện phạm vi và băng thông bằng cách truyền đồng thời trên 4 luồng.

802.11n được giới thiệu vào năm 2009, mang lại khả năng cung cấp băng thông tối đa lên đến 600 Mbps. Phạm vi tín hiệu của chuẩn này cũng được cải thiện với cường độ tín hiệu tăng và khả năng tương thích ngược với các thiết bị adapter chuẩn 802.11b, 802.11g.

Điểm mạnh của 802.11n nằm ở tốc độ truyền dữ liệu cao nhất và phạm vi tín hiệu tốt nhất, cùng khả năng chống nhiễu tốt hơn từ các nguồn bên ngoài. Tuy nhiên, giá thành của 802.11n cao hơn 802.11g. Việc áp dụng nhiều tín hiệu không dây có thể gây ra sự rối loạn trong các mạng chuẩn 802.11b và 802.11g đang hoạt động gần nhau.

Chuẩn WiFi 802.11ac (WiFi 5)

Chuẩn kết nối WiFi mới nhất hiện nay là 802.11ac, được sử dụng phổ biến trong nhiều thiết bị. Sử dụng công nghệ không dây băng tần kép, chuẩn WiFi 802.11ac hỗ trợ kết nối đồng thời trên cả hai băng tần 2.4 GHz và 5 GHz.

Tiêu chuẩn này đảm bảo khả năng tương thích ngược với các tiêu chuẩn trước đó như 802.11b, 802.11g, 802.11n. Với băng thông đạt được lên đến 1.300 Mbps trên băng tần 5 GHz và 450 Mbps trên băng tần 2.4 GHz.

Wifi 6/ Wife 6E - Chuẩn kết nối wifi 2019 - 2020

WiFi 6, hay còn được biết đến là chuẩn IEEE 802.11ax, đã ra mắt vào năm 2020 và nhanh chóng trở thành chuẩn kết nối WiFi phổ biến và tiên tiến nhất trong suốt năm đó. Tuy nhiên, đến cuối năm 2020, WiFi 6E đã xuất hiện, mở ra khả năng kết nối WiFi trên băng tần mới nhất là 6 GHz. Điều này đem lại nhiều lợi ích đáng kể cho người dùng.

Khi WiFi 6E được triển khai, sẽ có 14 kênh 80 MHz mới và 7 kênh 160 MHz được tạo ra, tăng dung lượng mạng đáng kể. Điều này giúp giảm tắc nghẽn và nhiễu loạn trong các khu dân cư đông đúc hay các tòa nhà doanh nghiệp, đồng thời tăng gấp 4 lần băng thông của kết nối WiFi.

Các tính năng mà Wifi 6 sở hữu bao gồm:

• Mô hình 8x8 đường lên/đường xuống MU-MIMO.
• Công nghệ OFDMA và BSS Color để cung cấp khả năng xử lý, phân bổ tài nguyên tới nhiều thiết bị hơn gấp bốn lần.
• Cải thiện hiệu quả mạng và tuổi thọ pin của thiết bị, trong đó có thời lượng pin của các thiết bị IoT.
• Chế độ điều chế biên độ vuông góc 1024 (1024-QAM) tăng thông lượng cho các hoạt động sử dụng nhiều băng thông bằng cách truyền nhiều dữ liệu hơn trong cùng một lượng phổ.

Wifi 7 - Kỷ nguyên mới của mạng không dây

WiFi 7, hay còn gọi là chuẩn IEEE 802.11be, là bước tiến mới nhất trong sự phát triển của công nghệ WiFi, dựa trên sự đổi mới từ WiFi 6 và WiFi 6E. Đây được coi là một cột mốc quan trọng trong việc mở ra một kỷ nguyên không dây mới với những tính năng vượt trội:

• Tăng tốc độ kết nối: Sử dụng các kênh 320 MHz, kích thước gấp đôi so với các thế hệ WiFi trước đó. Công nghệ điều chế biên độ 4K QAM cho phép truyền tải lượng dữ liệu lớn hơn so với QAM 1K.
• Tốc độ lý thuyết cực cao: Với việc gấp đôi băng thông, số lượng luồng spatial streams và việc áp dụng phương pháp điều chế mới 4K-QAM, tốc độ lý thuyết của chuẩn 802.11be có thể đạt tới gấp 4.8 lần so với tốc độ 9.6 Gbps của WiFi 6, tức là 46 Gbps!
• Công nghệ OFDMA giúp tối ưu hóa quá trình truyền tải và phân bổ tài nguyên.
• Độ rộng băng thông 320 MHz giúp tăng gấp đôi thông lượng tối đa so với chuẩn WiFi 6. Các kênh 160 + 160 MHz hoặc 80 + 80 MHz cũng được sử dụng để mở rộng băng thông truyền tải.
• MU-MIMO (Multi-User Multiple Input and Multiple Output) với 16 luồng spatial streams của chuẩn 802.11be sẽ tăng gấp đôi thông lượng trong lý thuyết, giúp nâng cao hiệu quả phổ tần.

3. Việt Nam sử dụng phổ biến chuẩn nào?

Tất cả các chuẩn WiFi đều được áp dụng tại Việt Nam. Tuy nhiên, hai chuẩn phổ biến nhất hiện nay là 802.11g và 802.11n, trong đó 802.11n là chuẩn được sử dụng nhiều nhất. Chuẩn này hoạt động ở hai dải tần 2.4GHz và 5GHz.

Hiện nay, một số thiết bị mới được sản xuất tại Việt Nam đã sử dụng chuẩn 802.11ac. Tuy nhiên, số lượng này vẫn còn ít (so với các nước phát triển đã sử dụng rất phổ biến), một phần là do chưa phù hợp với hạ tầng mạng còn hạn chế tại nước ta.